Odrobaczanie jest jednym z filarów profilaktyki zdrowotnej każdego psa. Regularne stosowanie preparatów przeciwko pasożytom wewnętrznym wpływa pozytywnie na zdrowie, samopoczucie i wygląd Twojego pupila oraz stanowi niezbędny element przeciwdziałania chorobom odzwierzęcym (zoonozom) czyli takim, które także dla Ciebie i Twojej rodziny mogą stanowić zagrożenie.
Spis treści
Czy każdy pies wymaga odrobaczania?
Tak - każdy pies powinien być regularnie odrobaczany (lub jego kał powinien być okresowo badany w kierunku pasożytów). Nie każdy pies musi być jednak odrobaczany lub badany równie często.
Częstotliwość profilaktyki przeciwpasożytniczej dopasowuje się do konkretnego zwierzęcia biorąc pod uwagę rozmaite zmienne (m.in. sposób żywienia, zwyczaje, dietę). Co ważne, nawet jeśli Twój pies nie wychodzi z jakiegoś powodu z domu lub jest wyprowadzany tylko na krótkie spacery w pozornie bezpieczne miejsce, nie powinieneś rezygnować z jego regularnego odrobaczania. Okazuje się bowiem, że także my sami możemy stać się dla psa źródłem zakażenia (na przykład przynosząc jaja pasożytów na podeszwach butów).
Różne schematy odrobaczania psa
Według najnowszych wytycznych ESCCAP (Europejskiej Rady ds. Parazytoz Zwierząt Towarzyszących), częstotliwość odrobaczania psa powinna wyglądać następująco:
Psy żyjące w domu, wychodzące na spacery, ale niemające kontaktu z innymi psami, kotami, ślimakami, drobnymi ssakami, piaskownicami, parkami i niejedzące surowego mięsa mogą być odrobaczane 1 do 2 razy w roku. Alternatywą jest badanie kału 1 do 2 razy na rok.
Psy żyjące w domu, wychodzące na spacery, mające kontakt z innymi psami, kotami, spacerujące po parkach, bez zapędów kłusowniczych, nie jedzące surowego mięsa powinny być odrobaczane 4 razy do roku (lub 4 x do roku należy badać ich kał).
U psów żyjących w domu, wychodzących na spacery, mających kontakt z innymi psami, kotami, spacerujących po parkach, mających tendencje do kłusowania lub jedzących surowe mięso należy badać kał od 4-12 razy do roku lub odrobaczać według takiego samego schematu.
Psy przebywające na terenach zagrożonych występowaniem Echinococcus granulosus lub multilocularis (Tasiemce wieńcogłowe/bąblowcowe) powinny być odrobaczane od 4 do 12 razy w roku. Tereny występowania tego pasożyta to głównie okolice gęstych lasów i borów, jego częstym nosicielem są lisy. Są przyczyną niebezpiecznej dla ludzi choroby – echinokokozy.
Szczenięta powinny być odrobaczane od 2 tygodnia życia w odstępach 14 dniowych aż do odsadzenia. Dwa tygodnie po odsadzeniu powinny być odrobaczone po raz kolejny i od tego momentu, aż do ukończenia 6 miesiąca życia, kurację powinno się powtarzać co miesiąc.
Jeśli w domu znajdują się dzieci poniżej 5 roku życia lub osoby o obniżonej odporności, zalecane jest podawanie preparatów odrobaczających 1 raz w miesiącu (lub profilaktyczne badanie kału, również 1 raz w miesiącu).
Psy startujące w zawodach lub biorące udział w wystawach powinno się odrobaczać na 2 tygodnie przed planowanym wydarzeniem, a następnie 4 tygodnie po nim.
Jeśli pies jest starszy, lub choruje na choroby przewlekłe warto częściej badać kał, a rzadziej odrobaczać, choć oczywiście każdy przypadek powinien być rozpatrywany indywidualnie w porozumieniu z lekarzem weterynarii.
Jak (i czy da się) rozpoznać, że pies ma robaki?
Pasożyty bytując w ciele żywiciela zwykle działają powoli i stopniowo prowadzą do jego wyniszczenia (żerując na żywym organizmie „zabierają” dla siebie składniki odżywcze, które troskliwie dostarczamy naszemu pupilowi wraz z pokarmem). W pierwszych miesiącach możesz więc nawet nie zauważyć, że z Twoim psem dzieje się coś niedobrego.
Z czasem, w psa zarażonego pasożytami może (ale nie musi) pojawić się zmatowienie włosa, pogorszenie kondycji i wychudzenie. Inne objawy mogące wskazywać na bytowanie pasożytów w układzie pokarmowym psa to rozwolnienia, wymioty i kaszel bez wyraźnej przyczyny. Możesz zaobserwować także nerwowe wygryzanie okolic odbytu, a nawet ślady bytności pasożytów w kale (na przykład znajdując w nim człony tasiemca).
Jak widzisz objawy zakażenia pasożytami wewnętrznymi u psów zwykle są niejednoznaczne i trudne do wychwycenia. Z tego powodu profilaktykę, czyli regularne badanie kału i/lub stosowanie preparatów na odrobaczenie, uważa się za jedyną skuteczną strategię ochrony zwierzęcia przed tym problemem.
Rodzaje preparatów na odrobaczenie dla psa
Chcąc odrobaczyć psa masz do wyboru preparaty na odrobaczenie w różnej formie – tabletki, preparaty spot-on i pasty.
Tabletki na odrobaczenie
To najwygodniejszy i najtańszy sposób, który wybiera zdecydowana większość opiekunów psów. Tabletki na odrobaczenie dostępne są w wariancie klasycznym jak Inpar lub Cestal oraz smakowym (który wiele psów traktuje jak najlepsze ciasteczka) jak Drontal.
Tabletki na odrobaczenie najlepiej jest podawać psu na czczo, z kawałkiem czegoś pysznego, co zachęci go do połknięcia leku. Nasz pewniak na taką okoliczność to pasty mięsne Syta Micha, które dokładnie oblepiają tabletkę i kuszą psa intensywnym aromatem.
Jeśli Twój pies zapiera się czterema łapami przed podaniem leku lub po oblizaniu pasty wypluwa z gracją nietkniętą tabletkę, możesz spróbować podać mu ją rozdrobnioną w zupce lub smoothie (np. Rinti lub Smoothie Dog). Sporą wadą tego rozwiązania jest jednak to, że gdy pies przejrzy Twój fortel i nagle przestanie pić, nie będziesz w stanie sprawdzić, ile tak naprawdę leku przyjął. Dobrze jest wiec nie używać od razu całej zawartości opakowania, ale kilku jej łyżeczek, a dopiero potem podać psu resztę.
Ostatnią deską ratunku jest specjalny aplikator do podawania tabletek np. marki Krusse. Przy odpowiedniej wprawie podawanie tabletek takim aplikatorem przebiega nadzwyczaj sprawnie i spokojnie.
Ze względu na to, że większość środków odrobaczających wykazuje działanie miejscowe w jelicie, lepiej jest nie podawać z tabletką zbyt wiele objętościowego pokarmu, aby lek mógł prawidłowo zadziałać. Z tego też powodu z podaniem zwykłego posiłku lepiej wstrzymać się przynajmniej dwie godziny po zaaplikowaniu preparatu.
Po podaniu leku warto poobserwować swojego psa (odrobaczenie można wykonać na przykład w weekend). Jeśli zwymiotuje tabletkę, odrobaczenie trzeba będzie powtórzyć za jakiś czas. W rzadkich przypadkach może pojawić się nadwrażliwość na rodzaj zastosowanej substancji czynnej lub nośnika, w którym się ona znajduje, dlatego warto mieć swojego zwierzaka na oku.
Preparaty typu spot on
To świetne rozwiązanie dla psów, którym tabletkę podać jest bardzo ciężko. Krople z preparatem aplikuje się na kark zwierzęcia tak jak preparaty na pchły i kleszcze. Niestety jest to opcja znacznie droższa, a spektrum działania preparatu bywa węższe niż w przypadku tabletek. Z drugiej strony, w formie spot-on dostępne są też preparaty, które jednocześnie odrobaczają i działają bójczo na pchły, świerzbowce i kleszcze, co jest rozwiązaniem bardzo wygodnym.
Preparaty typu spot on kupić można w lecznicy weterynaryjnej po uprzedniej konsultacji z lekarzem prowadzącym zwierzę.
Pasty odrobaczające.
Jeśli Twój pupil jest jeszcze bardzo młodziutki, lub jest mikruskiem i niewiele waży, Wasz wybór powinien paść na specjalne smakowe pasty odrobaczające. Ze względu na precyzje podania i sposób aplikacji tego typu preparatów warto pozostawić lekarzowi weterynarii. Preparaty w paście są przygotowywane z myślą o niewielkich gabarytach, dlatego dorosłe psy średnich i dużych ras raczej nie są odrobaczane tym rodzajem leków.
A co jeśli zwierząt w domu jest więcej?
Jeśli psów w Twoim domu jest więcej lub stado jest wielogatunkowe (są w nim zarówno koty jak i psy) pamiętaj, że wszystkie zwierzęta powinny być odrobaczane w jednym czasie. Podobnie jeśli u jednego z członków Waszego stada stwierdzi się pasożyty, wszystkich należy poddać leczeniu ( o tym jak odrobaczyć kota pisałam TUTAJ).
Jeśli Twój pies zaraził się robakami, Ty także powinieneś udać się do lekarza
Jeśli w badaniu kału Twojego pupila okaże się, że zaraził się on pasożytem o potencjale zoonotycznym - czyli takim, którym możesz zarazić się także Ty i Twoja rodzina - bezwzględnie udajcie się do lekarza rodzinnego, aby poddać się odpowiedniemu leczeniu.
Pamiętaj, że domownicy, którzy mają osłabiony, lub niedojrzały układ odpornościowy (do tej grupy zaliczamy seniorów, dzieci oraz osoby zmagające się z chorobami przewlekłymi) są szczególnie narażeni, wobec czego stosując odpowiednią profilaktykę, jednocześnie zapewniasz bezpieczeństwo swoim najbliższym.
Bibliografia:
- ESCCAP „Worm Control In Dogs And Cats” May 2021
- dr n. biol. Anna Borecka „Zachowania prozdrowotne właścicieli psów i kotów w zakresie profilaktyki chorób pasożytniczych” MW 2020
- dr hab. Jakub Gawor „Zoonotyczne pasożyty psów i kotów – prawdy i mity” MW 2020
